Atrakcje nad Zalewem Koronowskim

Wokół Zalewu Koronowskiego – do zwiedzania i nie tylko

Zalew Koronowski to miejsce chętnie odwiedzane przez turystów, którzy preferują wypoczynek nad wodą i w lesie. Wokół akwenu znajdują się miejscowości, które wraz z powstaniem akwenu zaadaptowały się jako typowo wczasowe.
Dokąd warto się udać i co zobaczyć?

Koronowo

Miasto Koronowo jest głównym ośrodkiem położonym nad Zalewem. Historia tego miasta jest ściśle związana z zakonem cystersów, którzy w 1288 r. założyli tutaj nowy klasztor. Kolejne lata przyniosły założenie rozwój, skutkujący lokowaniem miasta przez króla Kazimierza Wielkiego. Jednak pograniczne położenie miasta powodowało częste zniszczenia, będące wynikiem wojen polsko-krzyżackich.


Nazwa miasta jest nawiązaniem do pierwotnej, łacińskiej nazwy klasztoru Corona Mariae czyli Korona Marii. Dziś zespół pocysterski jest jednym z najważniejszych zabytków miasta. Najważniejszym obiektem jest okazała gotycka bazylika pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.

Dziś Koronowo jest 11-tysięcznym spokojnym, zadbanym i malowniczo położonym miasteczkiem, które warto odwiedzić.




Kamera online - zobacz rynek w Koronowie

 

Jest to dzielnica Koronowa, położona w największym rozlewisku Zalewu, tuż przy zaporze, na wschodnim brzegu. W Pieczyskach znajduje się największa baza sportów wodnych z kilkoma przystaniami, plażą i pełnym zapleczem, w tym możliwością wyczarterowania jachtu. Jest to także główna baza wypadowa dla rejsów jachtowych. Mają tu swoje przystanie: Bydgoski Klub Żeglarski, Wojskowy Klub Żeglarski „Pasat” i Yacht Klub Polski. W Pieczyskach jest też posterunek Policji Wodnej, a przy kawiarence na wodzie zacumowany jest statek wycieczkowy Zgłowięda.


Naprzeciwko Pieczysk, na zachodnim brzegu, znajdują się kolejne dwie przystanie jachtowe i pole namiotowe, a za nim Zatoka Bobrowa. Natomiast około 200 metrów od brzegu leży mała wyspa, zwana Wyspą Miłości. Mają na niej swoje miejsca lęgowe różne gatunki ptactwa wodnego, dlatego zabronione jest dobijanie do niej łódkami. W Pieczyskach istnieje duża baza noclegowa i gastronomiczna – ośrodki wypoczynkowe, gospodarstwa agroturystyczne oraz pokoje w domach prywatnych.

Kamera online - zobacz plażę w Pieczyskach

Miejscowość ta położona jest w odległości 7 kilometrów na południe od Pieczysk. Jest to miejsce oddalone od największego zgiełku, w zasadzie nie nad zasadniczym Zalewem Koronowskim, a nad połączonymi na skutek spiętrzenia Brdy jeziorami Czarnym i Białym. Znajduje się tu ośrodek wczasowy, przy którym zacumowany jest statek wycieczkowy Niva. Nieopodal zbudowana została elektrownia wodna z kanałem odprowadzającym wodę z Zalewu.


Ruch wody w pobliżu elektrowni spowodował, że miejsce to upodobały sobie ryby – woda jest tu bardziej natleniona, a jej ciąg pobudza ryby do żerowania. Dlatego właśnie to miejsce szczególnie lubią wędkarze. Można tu spotkać wiele gatunków ryb, w tym szczupaka, a w zimne noce nawet dość rzadkiego miętusa. W rejonie Samociążka krzyżują się szlaki turystyczne: żółty im. Leona Wyczółkowskiego, zielony Jezior Koronowskich, niebieski Brdy, czarny Białego Węgla, Międzynarodowa Trasa Rowerowa R-1 i Szlak Rowerowy BY 6001n.

Od północy wsi Jezioro Nowojasinieckie połączone jest z Jeziorem Świekatowskim i dalej z Koronowskim poprzez strugę. Od wschodu wsi Jezioro Zamkowe łączy z Koronowskim struga Graniczna. We wsi można podziwiać trzynaście okazałych dębów – pomników przyrody, rosnących w Gaju Wyczółkowskiego, oprócz tego zabytkową kuźnię z XIX wieku i ruiny zamku krzyżackiego z XIV wieku.

Pierwotnie zamek należał do książąt pomorskich. W 1264 roku kasztelanem jasinieckim był Nasław. Zamek zbudowano na planie prostokąta. W jego skład wczodził zamek właściwy oraz przedzamcze z wieżą bramną. W XIV wieku Pomorze znalazło się w rękach Krzyżaków, którzy zamek przebudowali. Następnie została on zniszczony podczas wojen z Zakonem. Odbudowany w roku 1454, do 1772 był siedzibą starostów niegrodowych. W okresie zaboru pruskiego, do 1846 roku pełnił funkcję kościoła ewangelickiego, po czym został opuszczony i popadł w ruinę. Obecnie teren zamku jest prywatny.


Na półwyspie o powierzchni 19 hektarów w latach 70. XX wieku zbudowany został ośrodek Kręgiel, niegdyś ośrodek wczasowy dla pracowników ZNTK Bydgoszcz (obecnie PESA). Składał się z dwupiętrowych pawilonów oraz domków typu Brda. Dziś ośrodek jest własnością prywatną, a część gruntu została rozparcelowana i sprzedana.

Na terenie ośrodka powstało schronisko dla osób niepełnosprawnych, nieuleczalnie chorych, niezdolnych do samodzielnej egzystencji i bezdomnych. Prowadzi je Stowarzyszenie Jesień. Schronisko zajmuje pawilony, kiedyś należące do ośrodka wczasowego. Obecnie dysponuje 80 miejscami dla pensjonariuszy, z możliwością zwiększenia tej liczby.

Kierując się dalej na północ docieramy do Wielonka. Oprócz ośrodka wypoczynkowego jest tu przystań dla jachtów i kajaków, ma tu także swoją bazę prom osobowo-samochodowy. Jest on czynny od maja do października, w miesiącach letnich codziennie, później tylko w weekendy. Korzystanie z promu jest bezpłatne.









Aktualny harmonogram kursowania promu można znaleźć na stronie gminy Koronowo.
Sokole-Kuźnica jest wsią o charakterze typowo rekreacyjnym. Malownicza okolica sprawiła, że urlopowicze chętnie odwiedzają tutejsze gospodarstwa agroturystyczne. Są tu również pensjonaty i ośrodki wczasowe, a także pole namiotowe. Miłośnicy pomników przyrody znajdą tu także coś dla siebie – dwustuletnią lipę „Jankę”.

Północny kraniec Zalewu Koronowskiego znajduje się na terenie Nadleśnictwa Zamrzenica, stanowiącego część Borów Tucholskich.

Siedziba nadleśnictwa znajduje się w Zamrzenicy, jej początki sięgają średniowiecza, gdzie mieściła się osada młynarska, należąca do komturii świeckiej. Młyn świadczył usługi dla okolicznej ludności przez kilkaset lat.
Na terenie Nadleśnictwa Zamrzenica znajduje się najstarszy polski rezerwat przyrody – „Cisy Staropolskie” im. Leona Wyczółkowskiego. Utworzono go na mocy Zarządzenia Ministra Leśnictwa z dnia 18 czerwca 1956 roku. Rezerwat przylega do niewielkiego jeziora Mukrz.

Ogólna powierzchnia rezerwatu wynosi blisko 117 hektarów. Pierwsze zapisy o „uroczysku cisowym” pochodzą z 1827 roku. Rezerwat utworzony został w celu ochrony niegdyś pospolitego, a dziś ginącego gatunku – cisa pospolitego. Na tym naturalnym stanowisku występuje on bardzo licznie, jego populację szacuje się na około 3,5 tysiąca drzew, w tym 2,9 tys. żywych.